ΣΒΑΚ Δήμου

Η αναγκαιότητα ανάπτυξης ενός Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) για το Δήμο Προποντίδας, προέκυψε από την ανάγκη επίλυσης ενός μεγάλου αριθμού προβλημάτων άμεσα συνυφασμένων με την κινητικότητα ανθρώπων και αγαθών και της γενικότερης κυκλοφοριακής οργάνωσης της ευρύτερης περιοχής. Στα όρια του Δήμου εντοπίζεται μια σειρά θεμάτων που αφορούν στον τρόπο της χωρικής ανάπτυξης, σε προβληματικές μετακινήσεις προσώπων και αγαθών είτε με τα πόδια ή με μηχανοκίνητα μέσα, σε ασυνέχειες του υπάρχοντος οδικού δικτύου, σε έλλειψη συνεχούς πολεοδομικού και κυκλοφοριακού σχεδιασμού, στη λήψη αποσπασματικών μέτρων και ενεργειών από τους εκάστοτε αρμόδιους φορείς και τέλος στην έλλειψη χάραξης κοινής πολιτικής όσον αφορά στις αστικές μετακινήσεις. Παράλληλα η γειτνίασή του με το Πολεοδομικό Συγκρότημα της Θεσσαλονίκης που «γεννάει» καθημερινές μετακινήσεις (commuting), η θέση του ως κομβικού σημείου στην είσοδο για τις παραθεριστικές ζώνες Κασσάνδρας και Σιθωνίας, το γεγονός ότι αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό με τον πληθυσμό του να αυξάνεται, όπως προαναφέρθηκε σημαντικά τη θερινή περίοδο, οι αντιθέσεις παραλιακής ζώνης και ενδοχώρας, η ανάπτυξη β’ κατοικίας και η σύγκρουση χρήσεων με τη γεωργική γη στην παραλιακή ζώνη, καθώς και η αυθαίρετη δόμηση έχουν δημιουργήσει μια σειρά από κυκλοφοριακά ζητήματα και πιέσεις όσον αφορά την κινητικότητα.

Επιχειρώντας λοιπόν μια συνοπτική επισήμανση των προβλημάτων που εντοπίζονται στον Δήμο Νέας Προποντίδας και ειδικότερα στις μεγαλύτερες αστικές συγκεντρώσεις του Δήμου (Νέα Μουδανιά, Νέα Καλλικράτεια & Νέα Τρίγλια), και τα οποία είναι έμμεσα ή άμεσα συσχετισμένα με την κινητικότητα επισημαίνονται τα εξής:

• Φαινόμενα κυκλοφοριακής συμφόρησης στα αστικά κέντρα, τα οποία εντείνονται κατά την περίοδο αιχμής της τουριστικής δραστηριότητας. Τα φαινόμενα αυτά έχουν σημαντικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο στην περιοχή.
• Η υψηλή έλξη μετακινήσεων στα κέντρα των αστικών περιοχών του Δήμου, συνδυαστικά με την σχεδόν καθολική χρήση του ΙΧ για την πραγματοποίησή τους και την ελλιπής διαχείριση της στάθμευσης δυσκολεύουν κατά πολύ τις προσπάθειες διευθέτησης του κυκλοφοριακού ζητήματος.
• Απουσία μεγάλων χώρων στάθμευσης εκτός οδού.
• Έλλειψη ολοκληρωμένου χωρικού σχεδιασμού – έλλειψη επαρκών δημόσιων χώρων και χώρων πρασίνου (πάρκων, πλατειών, ανοιχτών χώρων).
• Έλλειψη αστικών αναπλάσεων τόσο στις πυκνοδομημένες κεντρικές περιοχές, όσο και στις υποβαθμισμένες περιοχές των συνοικιών.
• Περιορισμένο ποσοστό χρήσης εναλλακτικών τρόπων μετακίνησης: ποδήλατο και πεζή μετακίνηση.
• Περιορισμένη χρήση ΜΜΜ με μόνο μέσο εξυπηρέτησης την υπεραστική συγκοινωνία ΚΤΕΛ.
• Έλλειψη ολοκληρωμένου δικτύου πεζοδρόμων – ποδηλατοδρόμων που θα συνδέει τόπους ειδικούς ενδιαφέροντος και σημεία έλξης μεγάλου αριθμού μετακινήσεων.
• Απουσία σχεδίου για την διασύνδεση των υφιστάμενων και μελλοντικών δικτύων υποστήριξης εναλλακτικής μετακίνησης (πεζή, ποδήλατο).
• Έλλειψη ολοκληρωμένου δικτύου οδών ήπιας κυκλοφορίας κυρίως σε ευαίσθητες περιοχές και σε περιοχές σχολικών συγκροτημάτων για την εξυπηρέτηση της συνεχούς, ασφαλούς και χωρίς εμπόδια κυκλοφορίας τόσο των πεζών και ποδηλατών, όσο και των ΑμεΑ.
• Ελλιπής διαχείριση του συστήματος φορτοεκφόρτωσης (Φ/Ε), με συνέπεια την αύξηση των καθυστερήσεων και της συμφόρησης στο εμπορικό κέντρο της πόλης.
• Έλλειψη συντονισμού των φορέων που εμπλέκονται άμεσα και έμμεσα στη βιώσιμη ανάπτυξη της πόλης.
• Έλλειψη επαρκούς ευαισθητοποίησης των πολιτών σε θέματα βιώσιμης αστικής κινητικότητας.
• Ανάγκη εφαρμογής καινοτόμων και πρακτικών λύσεων όπως δρομολόγηση ευέλικτων ηλεκτροκίνητων mini-bus με σκοπό τη μείωση της χρήσης των ΙΧ οχημάτων.
• Έλλειψη επικαιροποιημένης-ολοκληρωμένης κυκλοφοριακής μελέτης με στοιχεία φόρτων μετακινήσεων, ανάλυση αναγκών των μετακινούμενων, στοιχεία εμπορευματικών μεταφορών και στάθμευσης
• Ανάγκη βελτίωσης της πρόσβασης σε τουριστικούς προορισμούς του Δήμου (αλλά και σε χώρους γενικότερου ενδιαφέροντος όπως ναοί, μοναστήρια, αρχαιολογικοί χώροι κλπ) των οποίων η ανάδειξή είναι περιορισμένη.

Έτσι το τελικό ΣΒΑΚ θα περιλαμβάνει ένα πλήρες σχέδιο δράσης που θα προδιαγράφει με ακρίβεια τα απαιτούμενα βήματα ωρίμανσης (μελέτες – έργα – ενέργειες – συνεργασίες) για την υλοποίηση των δράσεων στον τομέα μεταφορών και μετακινήσεων που θα πρέπει να αναπτύξει ο δήμος στα επόμενα χρόνια.

Το έργο θα εκπονηθεί σε τρεις διαδοχικές Φάσεις και οχτώ Στάδια, όπως περιγράφεται στο ΤΤΔ της προκήρυξης:

• Στη Φάση Α’ εντάσσονται οι δράσεις προετοιμασίας ΣΒΑΚ (δημιουργία ομάδας εργασίας ΣΒΑΚ, συγκρότηση δικτύου φορέων & υπογραφή συμφώνου συμμετοχής, ο χρονοπρογραμματισμός όλων των εργασιών, καθώς και η σύνταξη του σχεδίου εμπλοκής φορέων και πολιτών). Επιπλέον, θα ξεκινήσουν οι δράσεις ενημέρωσης του κοινού και προβολής του έργου. Παράλληλα, θα πραγματοποιηθεί καταγραφή και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης χρήσεων γης, κυκλοφορίας, στάθμευσης και εξυπηρέτησης των μετακινούμενων και την ανάδειξη των σχετικών προβλημάτων και προοπτικών με σκοπό την ανάπτυξη του κοινού οράματος. Επιπλέον, στο 1ο Στάδιο εντάσσονται η 1η Φάση Διαβούλευσης φορέων και οργανώσεων πολιτών με σκοπό τον εντοπισμό προβλημάτων και την ανάπτυξη του κοινού οράματος.
• Στη Φάση Β’, με βάση τα στοιχεία και τα αποτελέσματα της ανάλυσης της υφιστάμενης κατάστασης, θα διαμορφωθεί ένας αριθμός εναλλακτικών σχεδίων οργάνωσης και διαχείρισης της κινητικότητας της περιοχής μελέτης (προκαταρκτική πρόταση), θα αναπτυχθεί το κοινό όραμα και θα τεθούν οι προτεραιότητες, ενώ θα πραγματοποιηθεί και η σύνθεση των ειδικών στόχων κατά προτεραιότητα. Τέλος, θα υπάρξουν και δράσεις που αφορούν την ενεργή συμμετοχή φορέων και πολιτών.
• Στη Φάση Γ’ του έργου, θα ακολουθήσει μια λεπτομερέστερη ανάλυση των προκαταρκτικών προτεινόμενων δράσεων, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα των διαδικασιών διαβούλευσης. Οι προτάσεις/ αλλαγές αυτές θα ληφθούν υπόψη κατά τη διαδικασία προσομοίωσης από το κυκλοφοριακό μοντέλο οπότε και θα διατυπωθεί η οριστική πρόταση των σεναρίων βιώσιμης διαχείρισης της κινητικότητας. Τέλος, η Φάση αυτή περιλαμβάνει την ετοιμασία του σχεδίου δράσης για την υλοποίηση των προτεινόμενων μέτρων καθώς και την κοστολόγηση των προτεινόμενων μέτρων. Στο στάδιο αυτό εντάσσεται και η 2η Φάση Διαβούλευσης με σκοπό να καταγραφεί και να ληφθεί υπόψη η γνώμη φορέων και πολιτών σχετικά με τις προτεινόμενες παρεμβάσεις έτσι ώστε να διαμορφωθεί το οριστικό σχέδιο κυκλοφοριακής οργάνωσης.